Analiza e Politikave
Analizë e Projektligjit të Diasporës
Date: 05/11/2018
0 Views

Për vite me rradhë, Diaspora vazhdon të jetë kontribues kyç në ekonominë e Republikës së Kosovës, dhe në zhvillimin e saj shoqëror e politik. Sipas burimeve të ndryshme, dëshmohet që afër gjysma e popullatës së Kosovës jeton jashtë territorit të shtetit amë, ​duke e bërë kështu diasporën me origjin​ë​ nga Kosova një numër të konsiderueshëm në Evropë dhe Amerik​ë.​

Shteti i ri i Kosov​ës konsiderohet si një​ nga ​shtet me Diasporën më të madhe në proporcion me numrin e përgjithshëm e qytetarëve brenda vendit. Bazuar në të dhënat nga regjistrimi i popullsisë në vitin 2011, mbi 35% të të gjithë popullsisë kishte emigruar në Gjermani dhe më pas në Zvicër me rreth 23% si dhe në Itali mbi 7%.1

Mjetet financiare, përfshirë këtu edhe remitencat e mërgimtarëve, vazhdojnë të kenë ndikim shumëdimensional në shoqërinë tonë. Përveç përmirësimit të drejtpërdrejtë të mirëqenies në Kosovë, migrimi gjithashtu ka ndikim në zhvillimin njerëzor jo vetëm përmes dërgimit të remitancave, por edhe përmes shpenzimeve të diasporës kur ata vizitojnë Kosovën, investimeve, transferit të dijes etj. Në vitin 2017, Remitancat ishin baraz me 15% të Prodhimit të Brendshëm Bruto (PBB), dhe sipas Bankës Qendrore të Kosovës paraqesin kategorinë më të madhe në kuadër të llogarisë së të ardhurave dytësore, me vlerë prej 759.2 milionë euro.2

Megjithatë, remitancat paraqesin vetëm një pjesë e potencialit të Diasporës për të kontribuar në zhvillimin e Kosovës. Mirëpo, shteti i Kosovës duhet të fillojë të analizojë dhe ofrojë ura tjera lidhëse pasiqë ekziston një nevojë që institucionet e Kosovës të përfshijnë në mënyrë aktive pjesëtarët e Diasporës në çështjet sociale e politike.

Në lidhje me këtë, Qeveria e Kosovës në vitin 2011 themeloi Ministrinë e Diasporës duke bërë disa përparime të nevojshme me qëllim të organizimit të diasporës në njohjen dhe rëndësinë e kontributit të tyre. Me hapjen e kësaj Ministrie, filluan të krijohen dhe zhvillohen programe të cilat synojnë të ofrojnë hapësirë për angazhimin e Diasporës në zhvillimin dhe demokratizimin e vendit. Kësisoji, në vitin 2012 Kuvendi i Republikës së Kosovës miraton bazën ligjore me të cilën obligon Kosovën që të ruajë dhe kultivojë identitetin kombëtar, gjuhësor, kulturor e arsimor të pjesëtarëve të diasporës përmes Ligjit për Diasporën dhe Mërgatën 04/L-0953.

Ky ligj ka definuar Qendrat Kulturore të Diasporës, Mësimin Plotësues në Diasporë dhe krijimin e lidhjeve ekonomike në mes të Diasporës dhe shtetit të tyre amë. Por, me ndryshimin e kompetencave të Ministrisë së Diasporës dhe avancimit të kornizës ligjore për Diasporën, këtë vit Ministria e Diasporës dhe Investimeve Strategjike(MDIS) ka inicuar Projektligjin për Diasporën, draft i cili parashikon obligimet dhe zotimet e Qeverisë së Kosovës ndaj këtij komuniteti. Është e rëndësishme të potencohet se MDIS edhe në vitin 2017, në koordinim me institucionet e linjës dhe bashkëpunim me shoqërinë civile kishin filluar përpilimin e Projektligjit për Diasporën4. Pas konsultimeve me publikun dhe ndryshimeve në ekzekutiv, projektligji ishte kthyer në pikën zero.

Prandaj, ky punim synon të vë në dukje sfidat e Qeverisë së Kosovës rreth draft-ligjit aktual dhe jepë rekomandime konkrete për përmirësimin e Projektligjit të propozuar për Diasporën.

Për të lexuar rekomandimet e plota nga ana e Germin, ju lutem klikoni KËTU

 

Të fundit
Lajme të ngjashme
Njoftohuni me zhvillimet, iniciativat dhe diskutimet e fundit lidhur me Avokimin dhe Diplomacinë.
Analiza e Politikave
Analiza e Nevojave dhe Identifikimi i Problemeve të Diasporës Kosovare
Raporti studimor bazohet në një rishikim të detajuar të hulumtimeve dhe analizave ekzistuese, të dhënave zyrtare nga Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës (MPJD), procesverbalet e Komisionit Parlamentar për Punë të Jashtme dhe Diasporë si dhe intervistave me anëtarët e diasporës. Sfidat dhe mundësitë Investimet dhe potenciali ekonomik: Kontributet financiare të diasporës vijnë kryesisht përmes remitancave. Megjithatë, ka nevojë për informacion dhe udhëzim më të mirë, stabilitet politik dhe ligjor dhe sundim të ligjit për të inkurajuar investime më të rëndësishme. Arsimi dhe ruajtja e kulturës: Raporti thekson mungesën e arsimit plotësues të institucionalizuar në gjuhën shqipe dhe nevojën që qendrat kulturore të ruajnë lidhjen e diasporës me trashëgiminë e tyre. E drejta e votës: Sigurimi i të drejtës së votës së diasporës mbetet një sfidë për shkak të barrierave ligjore dhe administrative. Analiza krahasuese: Studimi krahason strategjitë e angazhimit të diasporës së Kosovës me modele të suksesshme nga Moldavia, Kroacia dhe Izraeli. Rekomandimet Raporti ofron një sërë rekomandimesh specifike për MPJD-në dhe KKPJD-në për të rritur angazhimin e diasporës ku ndër më të rëndësishmet janë: Reforma të Politikave: Krijimi dhe implementimi i politikave që adresojnë nevojat dhe interesat e diasporës, duke përfshirë lehtësimin e investimeve dhe përmirësimin e infrastrukturës ligjore. Koordinim më i Mirë: Përmirësimi i koordinimit ndërmjet institucioneve shtetërore dhe organizatave të diasporës për të siguruar një qasje të përbashkët dhe efektive. Krijimi i Kushteve të Favorshme për Investime: Sigurimi i stabilitetit politik dhe ligjor, si dhe ofrimi i informacionit dhe mbështetjes për investitorët potencialë nga diaspora. Përmbledhje Gjetjet e raportit nënvizojnë rëndësinë e një përpjekjeje të koordinuar ndërmjet diasporës dhe qeverisë për të shfrytëzuar potencialin e plotë të kontributeve të diasporës në zhvillimin afatgjatë të Kosovës. Për të arritur këtë, është thelbësore që qeveria të ndërmarrë hapa konkret dhe të vazhdojë dialogun dhe bashkëpunimin me diasporën. Ky raport u realizua me mbështetjen e projektit rajonal “SMART Balkans – Shoqëria Civile për Vlera të Përbashkët në Ballkanin Perëndimor” të zbatuar nga Qendra për Promovimin Shoqërisë Civile (CPCD) në bashkëpunim me Instituti për Demokraci dhe Ndërmjetësim (IDM), dhe Qendra për Kërkim dhe Politikëbërje (CRPM) dhe i mbështetur financiarisht nga Ministria e Punëve të Jashtme të Norvegjisë (NMFA). Përmbajtja e këtij raporti është përgjegjësi vetëm e GERMIN si zbatues i projektit dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëvpamjet e Ministrisë së Punëve të Jashtme Norvegjeze (NMFA). Analiza-e-nevojave-diaspora-Kosove-GerminDownload
Date: 28/06/2024
0 Views
Analiza e Politikave
Komentimi i Projektligjit për Diasporën
Për projektligjin e  Diasporës propozuar dhe votuar më 30 maj 2019, GERMIN pas takimeve në Diasporë dhe diskutimeve virtuale, i ka kaluar më 24 qershor 2019 komentet finale tek Deputetët e Komisionit për Punë të Jashtme, Diasporë dhe Investime Strategjike.  Kliko këtu për ta lexuar letrën e plotë.
Date: 24/06/2019
0 Views
Analiza e Politikave
Analizë e Politikave për Sigurimin Kufitar për Mërgimtarët
KARTONI I GJELBËR   Autore: Nida Krasniqi Si mungesë e anëtarësisë së Kosovës në Organizatën e Kartonit të Gjelbër, çdo automjet i huaj që hyn në Kosovë detyrohet të paguajë sigurim kufitar (në hyrje të pikave kufitare) për sigurimin nga autopërgjegjësia. E njëjta aplikohet edhe për veturat me regjistrim të Kosovës të cilat udhëtojnë jashtë vendit. Rrjedhimisht, edhe anëtarët e diasporës kosovare kalojnë nëpër të njëjtin proces. Pagesa e sigurimeve është diçka normale dhe shumë herë e mirëpritur nga vozitësit e automjeteve, mirëpo, një gjë e tillë bëhet problematike kur kostot e sigurimit janë tejet të larta, procedurat e gjata, dhe shërbimet/kompensimet e marra joadekuate.  Kjo analizë e shkurtër e politikave ka për qëllim të shtjellojë disa nga sfidat kryesore me të cilat përballen mërgimtarët kosovarë në lidhje me sigurimin kufitar për automjete. Për të lexuar analizën e plotë, klikoni KËTU .  
Date: 11/01/2019
0 Views
Analiza e Politikave
Analizë e Politikave për Përfaqësimin e Diasporës në Politikëbërje
PËRFAQËSIMI I DIASPORËS NË INSTITUCIONE    Autor: Lirim Krasniqi Krijimi i lidhjeve në mes të pjesëtarëve të diasporës dhe institucioneve të vendit/shtetit të origjinës është proces që kërkon angazhim dhe përkushtim të veçantë. Mënyra e qasjes ndaj një procesi të tillë është përcaktuese e nivelit të angazhimit dhe përfshirjes së diasporës në institucionet e shtetit dhe proceset tjera shoqërore të vendit të prejardhjes. Kosova, më shumë se shtetet e rajonit, ka gëzuar angazhimin dhe vëmendjen diasporës, edhe në mungesë të politikave madje edhe në mungesë të institucioneve përkatëse. Përparësia krahasuese e Kosovës në këtë drejtim, në raport me vendet tjera, janë lidhjet akoma shumë të forta të pjesëtarëve të diasporës me atdheun e tyre. Por, pavarësisht kësaj, Republika e Kosovës akoma nuk ka arritur që lidhjet dhe angazhimin e deritanishëm më shumë vullnetar dhe individual të pjesëtarëve të diasporës, ta shndërrojë në ndërmarrje të organizuar duke njohur dhe institucionalizuar kontributin dhe pjesëmarrjen e tyre në funksion të zhvillimit të vendit. Kjo analizë do të trajtojë angazhimin e diasporës përmes përfaqësimit në institucionet shtetërore. Për të lexuar analizën e plotë, klikoni KËTU.
Date: 11/01/2019
0 Views