Germin publikon analizën e shkurtë mbi policat e sigurimit kufitar për diasporën e Kosovës, duke paraqitur vëzhgimet dhe rekomandimet e diasporës për hapat e ndërmarrë deri tani dhe masat që duhen marrë për të adresuar sfidat. Analiza trajton ndikimin financiar dhe procedural të mungesës së anëtarësimit të Kosovës në Sistemin e Kartonit të Gjelbër, përpjekjet për të lehtësuar kostot për diasporën, dhe thekson nevojën për digjitalizim, njohje reciproke të sigurimeve me shtetet kryesore ku jeton diaspora, dhe përmirësimin e informimit e ndërgjegjësimit. Përmes zbatimit të këtyre masave, synohet mbështetje më e mirë për diasporën dhe adresimi i sfidave aktuale. Për të lexuar dhe shkarkuar analizën e plotë kliko KETU.

Raporti studimor bazohet në një rishikim të detajuar të hulumtimeve dhe analizave ekzistuese, të dhënave zyrtare nga Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës (MPJD), procesverbalet e Komisionit Parlamentar për Punë të Jashtme dhe Diasporë si dhe intervistave me anëtarët e diasporës. Sfidat dhe mundësitë Investimet dhe potenciali ekonomik: Kontributet financiare të diasporës vijnë kryesisht përmes remitancave. Megjithatë, ka nevojë për informacion dhe udhëzim më të mirë, stabilitet politik dhe ligjor dhe sundim të ligjit për të inkurajuar investime më të rëndësishme. Arsimi dhe ruajtja e kulturës: Raporti thekson mungesën e arsimit plotësues të institucionalizuar në gjuhën shqipe dhe nevojën që qendrat kulturore të ruajnë lidhjen e diasporës me trashëgiminë e tyre. E drejta e votës: Sigurimi i të drejtës së votës së diasporës mbetet një sfidë për shkak të barrierave ligjore dhe administrative. Analiza krahasuese: Studimi krahason strategjitë e angazhimit të diasporës së Kosovës me modele të suksesshme nga Moldavia, Kroacia dhe Izraeli. Rekomandimet Raporti ofron një sërë rekomandimesh specifike për MPJD-në dhe KKPJD-në për të rritur angazhimin e diasporës ku ndër më të rëndësishmet janë: Reforma të Politikave: Krijimi dhe implementimi i politikave që adresojnë nevojat dhe interesat e diasporës, duke përfshirë lehtësimin e investimeve dhe përmirësimin e infrastrukturës ligjore. Koordinim më i Mirë: Përmirësimi i koordinimit ndërmjet institucioneve shtetërore dhe organizatave të diasporës për të siguruar një qasje të përbashkët dhe efektive. Krijimi i Kushteve të Favorshme për Investime: Sigurimi i stabilitetit politik dhe ligjor, si dhe ofrimi i informacionit dhe mbështetjes për investitorët potencialë nga diaspora. Përmbledhje Gjetjet e raportit nënvizojnë rëndësinë e një përpjekjeje të koordinuar ndërmjet diasporës dhe qeverisë për të shfrytëzuar potencialin e plotë të kontributeve të diasporës në zhvillimin afatgjatë të Kosovës. Për të arritur këtë, është thelbësore që qeveria të ndërmarrë hapa konkret dhe të vazhdojë dialogun dhe bashkëpunimin me diasporën. Ky raport u realizua me mbështetjen e projektit rajonal “SMART Balkans – Shoqëria Civile për Vlera të Përbashkët në Ballkanin Perëndimor” të zbatuar nga Qendra për Promovimin Shoqërisë Civile (CPCD) në bashkëpunim me Instituti për Demokraci dhe Ndërmjetësim (IDM), dhe Qendra për Kërkim dhe Politikëbërje (CRPM) dhe i mbështetur financiarisht nga Ministria e Punëve të Jashtme të Norvegjisë (NMFA). Përmbajtja e këtij raporti është përgjegjësi vetëm e GERMIN si zbatues i projektit dhe nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëvpamjet e Ministrisë së Punëve të Jashtme Norvegjeze (NMFA). Analiza-e-nevojave-diaspora-Kosove-GerminDownload

Për projektligjin e  Diasporës propozuar dhe votuar më 30 maj 2019, GERMIN pas takimeve në Diasporë dhe diskutimeve virtuale, i ka kaluar më 24 qershor 2019 komentet finale tek Deputetët e Komisionit për Punë të Jashtme, Diasporë dhe Investime Strategjike.  Kliko këtu për ta lexuar letrën e plotë.

KARTONI I GJELBËR   Autore: Nida Krasniqi Si mungesë e anëtarësisë së Kosovës në Organizatën e Kartonit të Gjelbër, çdo automjet i huaj që hyn në Kosovë detyrohet të paguajë sigurim kufitar (në hyrje të pikave kufitare) për sigurimin nga autopërgjegjësia. E njëjta aplikohet edhe për veturat me regjistrim të Kosovës të cilat udhëtojnë jashtë vendit. Rrjedhimisht, edhe anëtarët e diasporës kosovare kalojnë nëpër të njëjtin proces. Pagesa e sigurimeve është diçka normale dhe shumë herë e mirëpritur nga vozitësit e automjeteve, mirëpo, një gjë e tillë bëhet problematike kur kostot e sigurimit janë tejet të larta, procedurat e gjata, dhe shërbimet/kompensimet e marra joadekuate.  Kjo analizë e shkurtër e politikave ka për qëllim të shtjellojë disa nga sfidat kryesore me të cilat përballen mërgimtarët kosovarë në lidhje me sigurimin kufitar për automjete. Për të lexuar analizën e plotë, klikoni KËTU .  

PËRFAQËSIMI I DIASPORËS NË INSTITUCIONE    Autor: Lirim Krasniqi Krijimi i lidhjeve në mes të pjesëtarëve të diasporës dhe institucioneve të vendit/shtetit të origjinës është proces që kërkon angazhim dhe përkushtim të veçantë. Mënyra e qasjes ndaj një procesi të tillë është përcaktuese e nivelit të angazhimit dhe përfshirjes së diasporës në institucionet e shtetit dhe proceset tjera shoqërore të vendit të prejardhjes. Kosova, më shumë se shtetet e rajonit, ka gëzuar angazhimin dhe vëmendjen diasporës, edhe në mungesë të politikave madje edhe në mungesë të institucioneve përkatëse. Përparësia krahasuese e Kosovës në këtë drejtim, në raport me vendet tjera, janë lidhjet akoma shumë të forta të pjesëtarëve të diasporës me atdheun e tyre. Por, pavarësisht kësaj, Republika e Kosovës akoma nuk ka arritur që lidhjet dhe angazhimin e deritanishëm më shumë vullnetar dhe individual të pjesëtarëve të diasporës, ta shndërrojë në ndërmarrje të organizuar duke njohur dhe institucionalizuar kontributin dhe pjesëmarrjen e tyre në funksion të zhvillimit të vendit. Kjo analizë do të trajtojë angazhimin e diasporës përmes përfaqësimit në institucionet shtetërore. Për të lexuar analizën e plotë, klikoni KËTU.

MËSIMI PLOTËSUES NË DIASPORË   Autore: Nida Krasniqi Kultivimi i identitetit kombëtar është e drejtë themelore njerëzore. Shenja e parë dhe më e rëndësishme e këtij identiteti është gjuha amtare. Mësimi i gjuhës amtare në shkollë nënkupton edhe mësimin për kulturë, traditat, dhe prejardhjen dhe luan një rol të rëndësishëm në zhvillimin gjuhësor dhe identitetin e fëmijës gjithashtu është përkrahës i dy gjuhësisë apo shumë gjuhësisë. Në kushtet e jetës jashtë atdheut, ruajtja dhe zhvillimi i identitetit kombëtar vështirësohet dhe kjo manifestohet shumë më tepër te brezat e rinj, posaçërisht te fëmijët e lindur atje. Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë në kohën e pasluftës ka punuar që të shtyjë përpara mësimin plotësues në gjuhën shqipe, në vendet ku jeton diaspora shqiptare. Kjo është bërë përmes hartimit të kurrikulës, krijimit të kontakteve me shoqatat e diasporës nëpër vendet e huaja, dhe hartimin e planeve të veprimit. Megjithëkëtë, deri më sot mësimi plotësues në gjuhën shqipe nuk është i përhapur në nivelin e kërkuar. Fëmijët në diasporë vazhdojnë të mos mbajnë/vijojnë orë plotësuese të gjuhës shqipe, si pasojë e sfidave të ndryshme, përfshirë mungesën e financimit, mungesa e materialeve adekuate edukative, si dhe mungesa e mësimdhënësve të kualifikuar. Për të lexuar analizën e plotë, klikoni KËTU.