“Oh my sons, I cried oceans for you.

For 8546 days.

Where are you?

Only two of you returned to me”.

Kështu në vargje poetike e ka përkthyer dhimbjen nga takimi me Nënën Ferdonije, Elsa Vejseli, pjesëmarrësja e programit OriginAL. Elsa, ishte një nga 40 pjesëmarrësit pionier të këtij program që nga 10 deri 22 gushti qëndruan në Kosovë e në Shqipëri, me qëllimin e vetëm – që të ‘gjejnë rrënjët shqiptare’.

Për të, si për shumicën e pjesëmarrësve ditët e kaluara në OriginAL, ishin ditë që i dhanë kuptim origjinës së tyre shqiptare. Nga hulutimi të cilën e kemi realizuar në ditën e fundit të programit, 92 për qind e pjesëmarrësve janë shprehur se OriginAL ‘ishte një udhëtim që u ka ndihmuar të lidhen me rrënjët shqiptare’.

Për ne, ekipin prapa OriginAL, 92 përqindshi nuk është thjeshtë numër, por është përmbajtje dhe mbi të gjitha realizim i misionit tonë.

OriginAL ishte shumëngjyrësh në shumë dimensione. Në aspektin e idesë, aktiviteteve, qyteteve që vizituam, muzeve por mbi të gjitha në aspektin e pjesëmarrësve. OriginAL ishte i tillë siç ishte për shkak të pjesëmarrësve pionier të këtij programi. Kur në fillim na lindi ideja për një program që për qëllim kishte ‘gjetjen e rrënjëve shqiptare’, ne bëmë gjithçka që të sjellim të rinj të pasionuar për kulturën dhe historinë shqiptare. Por, në asnjërën rrethanë nuk menduam që ne do kishim dhjetëra të rinj kaq entuziastë, sa ishin në vitin e parë të OriginAL-it.

Prandaj, përmes këtij shkrimi duam që ju të kuptoni më shumë pikërisht për ta. OriginAL-istët tanë!

Elsa Vejseli, me prejardhje nga Maqedonia e Veriut por që është lindur e është rritur në kryeqytetin gjerman, e përshkruante OriginAL-in si një program që ka pritur gjithë jetën të ndodhte.

“Kur fillimisht dëgjova për OriginAL-in, thash ‘po’ kjo është ajo për të cilën kemi nevojë”, shprehej Elsa gjithë entuziazëm në ditën e parë të programit.

Elsa në program ka qenë me motrën e saj Diellzën. Të dyja kanë krijuar shoqëri me shumë prej pjesëmarrësve, duke u siguruar që të takohen me ta edhe pas përfundimit të OriginAL.

Jetnisi, djali nga Dukagjini por që gjithë jetën e ka kaluar në Belgjikë, kujdesej që të takohej me të gjithë, papërjashtim. Një djalë 24 vjeçar, që po doktoron për inxhinieri e cilëson OriginAL-in si një mundësi jetësore për të cilën ndihet shumë krenar.

Marku, djali 18 vjeç nga Malësia por që është lindur dhe rritur në Amerikë, gjithmonë e mban me krenari një zinxhir me shqiponjë. Për të prejardhja shqiptare është një prej gjërave për të cilat ndihet më së shumti krenar. Gjatë gjithë udhëtimit, Marku ka mbartur me vete flamurin shqiptar e bluzën të stampuar me emblemën e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Kështu, ai tregonte krenarin që ka për kombësinë shqiptare.

Alanuri dhe Sena, ishin dy vajzat nga Turqia me prejardhje shqiptare. Kur në fillim i kemi intervistuar që të jenë pjesë e OriginAL-it, mund t’ia shihje entuziazmin për të mësuar më shumë për vendin e paraardhësve të tyre.

Beqiri dhe Anisa, vëlla e motër nga Dibra por që jetojnë në Greqi, çdo herë kur vizitonim vendet historike (sidomos në Kosovë), ata ishin tërë kuriozitet. E kishin pritur me vite një program të tillë, jo vetëm për vizita në vendet historike por mbi të gjitha për tu takuar me shqiptarë të tjerë.

Kristina, një vajzë si rreze dielli. Gjatë intervistës ku edhe u përzgjodh të jetë pjesë e OriginAL-it, sytë i vizëllonin nga kënaqësia kur ia kumtuam lajmin që është përzgjedhur. “Ju faleminderit që më mundësuat të lidhem me rrënjët e mija”, shprehej Kristina në ditën e fundit të programit.

Ajo dhe Frederika, u miqësuan menjëherë. Frederika, një gocë më e qetë por me një shpirt artistik, kujdesej gjithmonë që të bënte fotografi dhe të ‘ngrinte’ kujtimet e ditëve në OriginAL.

I lindur dhe i rritur në Itali, Danieli ishte padyshim djali më çapkën i grupit. Ai ishte tërë kohës me humor dhe ishte gjithkun dhe me gjithsecilin. Aty ku dëgjoje të qeshura, aty ishte Danieli. Ai e fliste bukur gjuhën shqipe por seç kishte një problem të kuptonte shqiptarët e Kosovës. Por në fund të programit, ai edhe mësoi disa shprehje ‘alla kosovarqe’.

Danieli krijoi shoqëri me secilin por mbi të gjitha me Erlindin, shqiptarin nga Serbia. Erlindi ua shpjegonte të gjithëve si ishte të jesh shqiptar e të jetosh në Serbi. Ndonëse i ri në moshë, Erlindi është tejet i përditësuar me ngjarjet politike në Kosovë, Shqipëri dhe në Serbi- prandaj pas çdo vizite ai kujdesej që mikut të tij nga Italia t’i jepte edhe informata shtesë.

“Çdo ditë më mirë se dje”, thoshte Bledi me prejardhje nga Suhareka e që jeton në Itali. Kështu e përshkruante çdo herë Bledi kur e pyesnim se si po kalon në OriginAL. Për të si për shumicën prej pjesëmarrësve, ky ishte padyshim një prej udhëtimeve më mbresëlënëse të jetës.

Roni e fliste aq bukur gjuhën shqipe, ndonëse i lindur dhe i rritur në Gjermani. “Për prindërit ka qenë e rëndësishme që ne fëmijët ta flisnim shqipen. Gjatë fëmijërisë, çdo mbrëmje mësonim gjuhën shqipe”, thoshte Roni kur e pyesnin se si e ka mësuar shqipen.

Shqipen bukur e fliste edhe Ilaria. Ajo është një vajzë gjithë jetë, mjaftonte të dëgjonte një tingull dhe fillonte të vallëzonte.

Iliri, një djalë nga Gjilani por që jeton në Francë ëndërron që një ditë të kthehet e të jap kontributin në Kosovë. Flet me aq dashuri për vendlindjen dhe është aq i përditësuar me ngjarjet politike në vend.

Sara nuk fliste shumë pasi sytë e saj shprehnin më shumë se fjalët. Kishte vite që nuk kishte vizituar vendin e origjinës por OriginAL-i i la një shije ndryshe për Shqipërinë e Kosovën.

Trina, vajza më artiste e grupit. Në kohë të lirë, ajo vizatonte shokët dhe shoqet e saj të OriginAL-it. Trina, është lindur dhe rritur në Londër. Çdo vit vjen në Kosovë, por për të ishte hera e parë që vizitonte aq shumë vende historike dhe kulturore.

Ajo dhe Linda u bënë mike të mira. Linda, e lindur dhe e rritur në Gjermani kishte një dëshirë të paparë për të mësuar më shumë për vendlindjen e prindërve të saj.

Xhoi, ashtu si edhe vet emri i saj ishte ‘gëzimi’ i grupit. E fliste aq bukur shqipen, sa po të mos e dije që nuk është rritur në Shqipëri, mund lirisht ta ngatërroje për një ‘tironse’.

Dita, seç ka një përzierje të këndshme të një njuorkezeje dhe të një shqiptareje. Me një bukuri shqiptareje e me një shpirt të lirë prej amerikaneje, Dita plotësonte mjeshtërisht mozaikun e pjesëmarrësve të OriginAL-it.

Këta janë vetëm disa nga pjesëmarrësit pionier të këtij programi shumëngjyrësh. OriginAL ishte i suksesshëm pikërisht për shkak të tyre. Prandaj, ky shkrim u dedikohet OriginAL-istëve. Atyre që e bënë OriginAL-in një eksperiencë të paharrueshme.